• Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası
  • https://www.facebook.com/tabusalcom?ref=hl
  • https://twitter.com/tabusal
Zeki Coşkunsu
Felsefe Din Çatışması -II-
09/05/2022

USDIŞILIĞIN TARİHİ:

‘İRRASYONALİTE(MANTIKSIZLIK-SAÇMALIK)

İLE

‘RASYONALİTE(MANTIK-AKLA UYGUNLUK)

ARASINDAKİ ÇATIŞMA(:ETKİLEŞİM & EVRİM)

&

TANRI İLE TOPLUM ARASINDA YAPILAN SÖZLEŞME

[AHD-İ ATİK(ESKİ SÖZLEŞME) & AHD-İ CEDİD(YENİ SÖZLEŞME) & SON MESAJ(!?)]

&

FELSEFENİN TANRISI

VE

TANRI’NIN KÖTÜLÜK VE SAÇMALIKLA SINAVI

 (DÜCANE CÜNDİOĞLU & PROF. DR. AHMET ARSLAN)

‘FELSEFE-DİN ÇATIŞMASI-II’(1)

ÜZERİNE

KISA BİR HASBİHÂL

[KARDİNAL(TEMEL) ÇÖZÜM:

‘AYDINLANMA(ILLUSTRATIO)’ EŞLİĞİNDE

BİR ‘ÖZ-GÜR AÇIK TOPLUM’DA (SAKLI) YATIYOR!

BİR ‘BİLİNÇSEL-ZİHİNSEL & RUHSAL ATMOSFER’; ‘ÇOĞUNLUKCU(MAJÖRİTER)’ DEĞİL

‘ÇOĞULCU(PLÜRALİST)’ TOPLUM!

TOPLUM

‘BİRLİK-BEREBERLİK(UNİTÉ ET SOLİDARİTÉ)’TEN DEĞİL ‘ÇOKLUK(PLÜRALİTE)’TAN OLUŞUR!]

 

Değil mi ki Tanrı’nın sonsuz bütünlüğü;

Bütünsel(holistique)lik-bütünlük(wholeness-intégrité),

İçinde çokluğu(plüralite’yi) barındırır. Öyleyse -ki öyledir-

Hakikat kuşatılamayandır!

Gelgelim,

‘Ontik-otonom inanç/memetik(kültürgen) orijinli,

Tarihsel-siyasallaştırılmış dinsel/doğmatik uykular’

Hayli ağırdır, kesif(yoğun)…!

Uyanmak da o denli zor;

Göz kapakları kalkmak bilmez bir türlü…!”

(Zeki Coşkunsu)

 

     İlk elden belirtmeliyim; sunuculuğunu Pınar Erbaş’ın yaptığı 19.04.2022 tarihli, “Blomberg-HT”deki “1+1=1” adlı programda yer alan 37 yıllık kadim gönül dostum Dücane Cündioğlu ile saygıdeğer hocam Prof. Dr. Ahmet Arslan’ın “Felsefe-Din Çatışması-1”in ardından yine, “metodik kuşkuculuk(scepticisme métho-dique)”tan hareketle “kuramsal düşünme(pensée théorique)” örneği ve etkinliğinin “ikili(binaire) dans” ettiği, âdeta “iki dağın buluşması(Dücane Cündioğlu & Prof. Dr. Ahmet Arslan)” mesabesindeki 26.04.2022 tarihli, ikinci söyleşi; “Usdışılığın Tarihi: İrrasyonalite(Mantıksızlık-Saçmalık)-Rasyonalite(Mantık-Akla Uygunluk) Çatışması(:Etkileşimi & Evrimi) & Tanrı İle Toplum Arasında Yapılan Sözleşme[Ahd-i Atik(Eski Sözleşme) & Ahd-i Cedid(Yeni Sözleşme) & Son Mesaj(!?)] & Felsefenin Tanrısı Ve Tanrı’nın Kötülük Ve Saçmalıkla Sınavı” da yine, güzel bir programdı. Her hafta böylesi etkinlikleri içeren programları izlemekten -maddi hiçbir şeyden alamadığım düzeyde-en üst faz/rank”tan “otantik(gerçek-doğru-güvenilir-özgün) haz” almaktan mut-luyum.

     Yaklaşık, “iki saat(1.36.16 sn.)”lik bu “otantik keyif verici” sohbet; tıpkı ilki(ilk söyleşi) gibi salt “enforma-tif(bilgilendirici)” değil, aynı zamanda “deklaratif(beyan edici-bildirimsel)”, “düşündürücü(engrossing)”, “kafa karıştırıcı(confusing)” ve “konformist[sorgulamadan itaat ederek boyun büken ve bu doğrultuda intibak (uyum) gösteren]” bir zihniyete inat oldukça “zihin konforunu bozucu” bir programdı, tebrikler…

     Başlangıç çiğ, ham ve karanlıktır!” der “sanat, felsefe, bilim, modern kültür, din ve ahlâk” üzerine “metafor”,  “ironi” ve “aforizma” dolu bir üslupla eleştirel yazılar yazmış olan ünlü Alman  filolog,  filozofkültür eleştirmenişair ve besteci; “güç istenci”, “üstinsan(hyperanthropos-übermensch: süperinsan)”, “bengi dönüş” gibi özgün fikirlerle tanınan, ‘VaroluşçuFriedrich Wilhelm Nietzsche (1844-1900); doğru söyler, yerden göğe haklıdır da…!

     Başlık bağlamında dillendirilenler “kompakt(özlüce)” bir formda şöyle özetlenebilir: 

     1- “Usdışılığın Tarihi; İrrasyonalite(Mantıksızlık-Saçmalık)-Rasyonalite(Mantık-Akla Uygunluk) Çatışma-sı(:Etkileşimi & Evrimi)”: Kuşkusuz “İbrahimî gelenek”ten ve/veya “Mezapotamya geleneği”nden günümüze, “irrasyonalite-rasyonalite çatışması(:etkileşimi & evrimi)”nı, felsefi ve tarihsel anlamda gözlemleyerek “yeni-den dikkate kaldırmak(reconsidérer)” mümkün… Tanrı ile toplum arasında yapılan sözleşme[Ahd-i Atik (Eski Sözleşme) & Ahd-i Cedid(Yeni Sözleşme) & Son Mesaj(!?)]”de [ki primer(ilksel) tanrı’nın ilk adıYAH-VEdir] başlangıç noktasıdan hayli bir zaman sonra(yaklaşık, bin yıl), sözleşmenin “Tanrı’ya yönelik kısmı”n-dan(Tanrı’nın yükümlülüğü-vaadinden) “umulan beklenti” hayal kırıklığına dönüşmesi(devletlerini-yurtlarını kaybeden YahudilerinBabil krallığıtarafından köleleştirilmesi) sonucu, sözleşmeyi iptale gitmek(ki iptali akıllıca bulmadılar) yerine, “rasyonalize etme(ussallaştırma) yöntemiyle “Tanrı algıları”nı daha da üst düzey-de “usdışılık”a evirerek “Tanrı’nın dilemesi”ne dayalı bir “ara-geçiş formül” bulunmuştur; bir “İNANILMA-Z’A İNANMA İSTEĞİ”…!

     2- Kuşkusuz şu “diskre(kesikli-ayrık) & fini(sonlu) ve efemerik(gelip geçici) yaşam, son tahlilde ‘uzlaşı-lar’dan ibarettir.” Buradan hareketle de geçmişte “felsefe(& filozoflar)”, salt “teoride” çoğu zaman “din”le “çatışmak” yerine onunla “uzlaşı” yoluna gitmiş ondan alacağını almış ve ona da vereceğini vermiş görünüyor, ama bir şartla; “kendi yöntem ve tarzı” eşliğinde, “dinin yöntem ve tarzı”yla değil…!

     3- Yine bu bağlam ve doğrultuda “felsefe(& filozoflar)” bir anlamda ve belli ölçüde(sınırlı olmak kaydıyla) “din”e, yaşamın belli alanları için(doğum-ölüm, evlilik, savaş, vb.) bir “konsolasyon(teselli)” edicilik görevi-misyonu vermiş de görünüyor. Zira salt “felsefeyle toplum kurulamaz, bunu en iyi başaran dinlerdir” de ondan…! Demem o ki zaten gerçekte insanların “istek”ten hareketle(kiinsan istekten ibarettir!) kurguladığı “yaşam, -çoğu zaman- mitoloji(efsane-söylence)ler üzerine kuruludur, toplumlarda bunlardan beslenir!” Kuruludur kurulu olmasına da, beslenir beslenmesine de, “asıl otantik insan(toplum)lar, ‘pathos(acıma-doku-naklı özellik)’un karşıtı olan ‘logos(us)’la gelişebilir, evrilir; ‘mitos(efsane-söylence-gerçeğe dayanmayan)’la asla değil…!” 

     4- Dahası, “enternalite(içsellik)/eksternalite(dışsallık)” bağlamında, hassaten dinin ahlâkî öğretilerinde yer alan enternalite’nin rolü yadsınamaz! “Formalizm(şekilcilik)”den yana dominant(başat-baskın) olan “şeriat”, dinin bu yönünü maalesef, zaman içinde yok etmiş de görünüyor(zaten mistisizm & sofilerin bu yönü (içselliği) öne çıkarma girişimleri de, aslında formalizm(şekilcilik)”den yana dominant(başat-baskın) olan şeriata bir tepkiden ibarettir)! “Yoğunlaşma” hep “dışarıda-şekillerde” olmuş; asla “içimizde” değil…! Buna karşın örneğin “Hristiyanlık”taki “içe bakış-iç gözlem(introspection)”tan hareketle “günah çıkarma” ve “konfessiyon(itiraf)”ların bir benzerini maalesef, “Müslümanlık”ta görülememesi(eğer varsa da sufilerin bunu eserlerinde açık etmeyişleri) işin bir diğer eksisi…! “Bizde içsellik yok edildi-öldürüldü, içimiz yok çün-kü…!” desek yeridir, abartmış da olmayız! Evet, bu anlamda “karamsar”ım, ama “kötümser” değil…!

     5- Tarih boyu hep “absülü(mutlak) doğru-anlayış-inanışlar” hüküm sürmüş, ama bunun yerini “aydınlan-ma(illustratio)” ile şimdi yerini, “rölatif(göreli) doğru-anlayış-bilinç”e bırakmıştır. Gelgelim, bugün kâhir ek-seriyet(ezici çoğunluk)le dünya insanlığı hâlâ maalesef, ilkinde oyalanmakta…! Evet, bu anlamda da “karam-sar”ım, ama “kötümser” değil…!

     6- Bir “ateist” olduğunu deklare eden Prof.Dr. Ahmet Arslan, hem “kendi”ni ve “yaşantısı”nı örnek göste-rerek; gerçekte “herhangi bir ontik-otonom inanç/dine dayanmadan da ‘ahlâk-erdem’ olur; ‘rezonabıl (ma‘kul-akla yatkın)-güvenilir otantik duygular’ & ‘içsel güzellikler’den kalkışla da ‘ahlâk-erdem’e ulaş-mak mümkün, neden olmasın? Bir ‘uzlaşı’ içinde, ‘mutlaklık’ anlayışından kaçışla, ‘göreli doğrularla ya-şamayı öğenmek’, bir ‘otantik mutluluk’ içinde yaşamak da olası; neden olmasın?”

     Sözün özü, “KARDİNAL(TEMEL) ÇÖZÜM”; “Aydınlanma” eşliğinde bir “öz-gür açık toplum”da (saklı) yatıyor, bir “bilinçsel-zihinsel & ruhsal atmosfer; çoğunlukcu(majöriter) değil, çoğulcu(plüralist) top-lum…!” Zaten “Aristo(Aristotales)” da “Platon(Eflatun)”a eleştirisinde; “toplum ‘birlik-bereberlik(unité et solidarité)’ten değil, ‘çokluk(plüralite)’tan oluşur!”(2) Değil mi ki “Tanrı’nın sonsuz bütünlüğü; bütünsel (holistique)lik-bütünlük(wholeness-intégrité), içinde çokluğu(plüralite’yi) barındırır.” Öyleyse -ki öyledir- hakikat kuşatılamayandır!” Gelgelim, “Ontik-otonom inanç/memetik(kültürgen) orijinli, tarihsel-siyasal-laştırılmış dinsel/doğmatik uykular hayli ağırdır, kesif(yoğun)…! Uyanmak da o denli zor; göz kapakları kalmak bilmez bir türlü…!”

     Son tahlilde, işte ben de bu yüzden demiştim: “Usdışılığın tarihi: ‘İrrasyonalite(mantıksızlık-saçmalık)’ ile ‘rasyonalite(mantık-akla uygunluk)’ arasındaki çatışma(:etkileşim & evrim) & Tanrı ile toplum arasında yapılan sözleşme [Ahd-İ Atik(Eski Sözleşme) & Ahd-İ Cedid(Yeni Sözleşme) & Son Mesaj(!?)] & Felsefenin Tanrısı Ve Tanrı’nın Kötülük Ve Saçmalıkla Sınavı (Dücane Cündioğlu & Prof. Dr. Ahmet Arslan)  ‘Felsefe-Din Çatışması’ üzerine kısa bir hasbihâl[Kardinal(temel) Çözüm: ‘Aydınlanma(ıllustratıo)’ eşliğinde bir ‘öz-gür açık toplum’da (saklı) yatıyor! Bir ‘bilinçsel-zihinsel & ruhsal atmosfer’; ‘çoğunlukcu(majöriter)’ değil, ‘çoğulcu(plüralist)’ toplum! Toplum ‘birlik-bereberlik(unité et solidarité)’ten değil, ‘çokluk (plüralite)’tan oluşur!]”; ve’s-Selâm…!            

 

     (1) Lütfen, aşağıdaki linkte geçen video’yu hassaten izleyiniz. Sunuculuğunu Pınar Erbaş’ın yaptığı 26.04.2022 tarihli, “Blomberg-HT”deki “1+1=1” adlı program için bkz. https://www.youtube.com/watch?v=S0I1JykINiI. (Erişim Tarihi: 26.04.2022).

     (2) Bkz. ARİSTOTELES; “Politika”, -çev. Furkan Akderin-, 1261a, s.50, Say Yay., İstanbul, 2013. Ayrıca bkz. ROSS, W.D.; “Aristoteles”, -Yayına Hazırlayan: Ahmet Arslan-, ss.296-297, Ege Üniversitesi Yay., İzmir, 1993.

 

     Zeki Coşkunsu



255 kez okundu. Yazarlar

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın

Yazarın diğer yazıları

Konfesyonlarım & Yüzleşmelerim! İtirafımdır. - 20/09/2022
KONFESYONLARIM & YÜZLEŞMELERİM! İTİRAFIMDIR; SALT HEP İKİ MEVSİM BİLİP-YAŞADIM! BEN SİZİN DOĞRU SANDIĞINIZ ÇİZGİDEN SAPTIM! AMA SİZSE TÜM YAŞAMINIZI BÜYÜK BİR YALAN(-YANILSAMAY)A VAKFETTİNİZ!
METAFİZİĞİN NESNESİ TANRI İLE METAFİZİĞİN KENDİSİ OLAN FELSEFE ÖLDÜ MÜ? - 20/08/2022
METAFİZİĞİN NESNESİ TANRI İLE METAFİZİĞİN KENDİSİ OLAN FELSEFE ÖLDÜ MÜ?
Duygu Okyanusu İçindeki Akıl Adası - 29/07/2022
Duygu Okyanusu İçindeki Akıl Adası
YAŞAMSAL ÜÇ BÜYÜK KIRILMA* - 07/07/2022
YAŞAMSAL ÜÇ BÜYÜK KIRILMA YAŞAMSAL DENEYİM-ETKİNLİKLERİMDEN ÜÇ ÖRNEK KESİT
Felsefe Din Çatışması -I- - 06/05/2022
‘METODİK KUŞKUCULUK(SCEPTICISME MÉTHODIQUE)’TAN HAREKETLE ‘KURAMSAL DÜŞÜNME(PENSÉE THÉORIQUE)’ ÖRNEĞİ VE ETKİNLİĞİNİN ‘İKİLİ(BINAIRE) DANS’I
Kanasın Kanamasına da... - 16/04/2022
‘Kanım çekiliyor’! Bu öyle bir ‘çekiliş’ ki Ne bir denizin, Ne de bir okyanustaki herhangi bir ‘med-cezir’, Yani ‘gel-git’lerinkine benziyor!
Pireye Kızıp Yorganı Yakalım mı? - 20/03/2022
MESELE ‘PİRE’ Mİ ‘YORGAN’ MI? YOKSA ASIL MESELE ‘YORGANIN SAHİBİ’; O YORGAN SAHİBİNİN ‘EMPÜRİTON’LU[KİRLETİCİ-SAFLIĞI BOZUCU MADDE(PARAZİT/AJAN) YÜKLÜ] PİRE ÜRETİCİ ZİHNİYETİ VE ORTAMI’ OLMASIN!?
Ben bir Savaş Karşıtıyım - 26/02/2022
“Savaşma; Öz-gür kal - Öz-gürce yaşa, Otantikçe sev(iş) ve üleş-paylaş!”
Yaşam Sevincini Hiç Tatmamış Çocuklardandık! - 14/02/2022
Yaşam Sevincini Hiç Tatmamış Çocuklardandık!
 Devamı